काठमाडौं, ३१ जेठ । एप्पलको चीनसँग मोहभंग भएको छ र त अब सो कम्पनीले बिस्तारै चीनलाई छोडेर भारतलाई आईफोन उत्पादनको अर्को गढ बनाउन चाहेको छ ।

चीन र भारतमा आईफोन उत्पादनबाट विमुख भएर देशमा रोजगारीका अवसरहरू सृजना भइरहेको छ, जसबाट भारतलाई कुनै न कुनै रूपमा फाइदा हुने जनाइएको छ ।

मिडिया रिपोर्टका अनुसार चीनले अझै पनि विश्वव्यापी रूपमा बिक्री हुने आईफोनको ७५ प्रतिशतभन्दा बढी उत्पादन गरिरहेको छ तर एप्पलको उद्देश्य चीन माथिको निर्भरता अब कम गर्दै लैजाने हो । 

विश्व बजारमा बिक्री हुने आइफोनमध्ये १८ प्रतिशत भारतमा उत्पादन भइरहेको छ तर रिपोर्टलाई विश्वास गर्ने हो भने सन् २०२६ सम्ममा अमेरिकामा बिक्री हुने अधिकांश आइफोन भारतमा उत्पादन गर्ने लक्ष्य कम्पनीको छ ।

भारततर्फ एप्पलको बढ्दो कदमको बाबजुद चीन एप्पल कम्पनीको आपूर्ति श्रृंखलाको केन्द्र बनेको छ । केही समयअघि एप्पलका सीईओ टिम कुकले इलेक्ट्रोनिक्स उत्पादनमा चीनिया विशेषज्ञताको प्रशंसा गरेका थिए ।

सन २०२२ मा ब्लूमबर्ग इन्टेलिजेन्सले अनुमान गरेको थियो कि यदि एप्पलले चीनबाट उत्पादनको १० प्रतिशत मात्रै अन्य कुनै देशमा लैजान चाहान्छ भने यो काम गर्न एप्पललाई करिब ८ वर्ष लाग्न सक्छ ।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको बारम्बार आग्रह र अस्वीकार पछि पनि एप्पलले आईफोन उत्पादनका लागि भारतलाई सहमति दिइसकेको छ । अहिले सम्म यो प्रश्न सधैं सोधिन्थ्यो कि भारत कहिल्यै आईफोनको लागि विश्वव्यापी उत्पादन हब बन्न सक्षम हुनेछ वा हुन्न तर अब प्रश्न यो छ कि कति चाँडो ?

एप्पल बिस्तारै आईफोन उत्पादनको लागि चीनबाट टाढा जाँदैछ, जसका कारण भारत टाटा इलेक्ट्रोनिक्स र फक्सकन जस्ता ठूला कम्पनीहरूको लागि प्रमुख केन्द्र बन्दै गएको छ ।

डोनाल्ड ट्रम्पको पारस्परिक ट्यारिफबाट बच्नको लागि एप्पलले मार्चमा उत्पादन बढाएको थियो र मार्चमा भारतमा कुल १९ हजार ६३० करोड रुपैयाँको आईफोन उत्पादन गरेको थियो, जुन पछि अमेरिका पठाइयो। भारतले मे महिनाको अन्त्यसम्ममा सन् २०२४ मा घरेलु आईफोन उत्पादनसँग मिलाइ सकेको छ । 

द इकोनोमिक टाइम्सका अनुसार मे २०२५ मा भारतमा एप्पल बिक्रेताले १५ हजार करोड रुपैयाँभन्दा बढी मूल्यको आइफोन बनाएको थियो ।