सन् १९२५ हाम्रा वीर पुर्खाहरुले पहिलो महायुद्धमा बेलायती सेना सहितको एलाइड फोर्सलाई सघाएर युद्ध जिते बापत बेलायतबाट पाएको सहयोगमा निर्मित त्रिचन्द्र मिलिट्री हस्पिटलमा अहिले सेनाको डेण्टल ओपिडी र थेरापी मात्रै चलाइएको छ । यसको बाँकी भाग ब्यापारिक कम्प्लेक्सलाई जिम्मा लगाइएको छ । पूर्व प्रधानसेनापति रुक्माङ्गद कटवालले यस अस्पतालमा भेट्रान अस्पताल बनाउने योजना सहित कार्यक्रम अघि बढाइएकोमा तात्कालीन सरकारका प्रधानमन्त्रीले समर्थन नगरिदिंदा उक्त कार्य अघि बढ्न सकेन ।
शायद पछि आउने प्रधानसेनापतिहरुले यस कार्यलाई अघि बढाउने प्रयास गरिएको भए अहिलेका भूपू सैनिक र परिवारलाई छाउनी अस्पताल धाउनु पर्ने थिएन । छाउनीमा ठुला अपरेसनहरु हुने र विशेष इक्विपमेन्ट राखिए पनि धेरै विरामीहरु यसै महाँकालबाट घर फर्किन सक्थे । जसको कारण वीरेन्द्र अस्पताल छाउनीलाई धेरै लोड पर्ने थिएन । जसले गर्दा छाउनी अस्पताल अझैपनि खुला र स्वच्छ वाताबरणमा लामो समयसम्म रहन सक्थ्यो । अब त हेर्दाहेर्दै स्वच्छ श्वास फेर्न सकिने छाउनीको हरियालीलाई घरहरुले ढाकिरहेका छन् ।
सबभन्दा दुःखको कुरा सैनिक अस्पताल भित्र निजी ब्यापारीलाई ब्यापारिक कम्प्लेक्स खोल्न दिनु अत्यन्त दुखद अवस्था हो । पैसा नै सबैकुरा हो भन्ने सोच भएका चिफसा’बले सकल दर्जाको मनसायलाई पूरा बेवास्ता गरि केही कमिशनको लोभमा परि ब्यापारीको हितमा कार्य गर्नु सेनाको हित विरुद्ध थियो । सेनाको कल्याणकारी रकमको अरबौं रुपियाँको राम्रो सदुपयोग गर्न सक्दा मात्र पनि कल्याणकारी कार्यमा रकमको अपुरो हुँदैन । अहिले सेनाको आफ्नै मेडिकल कलेज, क्याम्पस तथा स्कुलहरु धेरै खुलिसकेका र त्यहाँबाट उठाइने फी पनि बढ्दै गएकाले सेनालाई रकमको कमी हुने संभावना देखिंदैन । तर सेनाको इतिहासलाई नै खण्डीकृत गरिने गरि ऐतिहासिक अस्पतालको प्रमुख भागलाई नेपाली सेनाले निजी ब्यापारीको हितमा चल्न दिनु एकदम गलत देखिन्छ ।
महाँकालमा सेनाको डेण्टल अस्पताल बनिसकेपछि त्यसको ब्यवस्थापन पनि त्यही अनुसार हुनु पर्दथ्यो । त्यहाँको ब्यवस्थापन कमजोर अवस्थामा रहेको पाइयो । त्यसलाई यसरी बेवास्ता गरिनु हुँदैन । अस्पतालमा अत्यन्त आवश्यक पर्ने लिफ्ट ८÷९ महिना देखि बिग्रेर बसेको रहेछ । त्यसलाई समय बनाउन कसैले पहल नगरेको देखियो । यति लिफ्ट मर्मत गर्न पैसाको कमी मात्र होइन होला । अवश्य पनि त्यो बनाउन पहल गर्ने ब्यक्तिको कमी पाइयो ।
त्यहाँ हुनुपर्ने प्रशासन हेर्ने एकजना अधिकृतसम्म पनि हाल नभएको बुझियो । उता छाउनी अस्पतालको ब्यवस्थापन निकै सुदृढ हुँदै गएको छ । त्यहाँ प्रशासन हेर्ने एकजना इन्फ्यान्ट्रीका सहायक रथी दर्जाका अधिकृतबाट राम्रो समन्वय गरि सबैतिर ब्यवस्थित तरिकाबाट कार्य हुँदै गएको पाइयो । तर महाँकाल मेलट्री अस्पतालमा एकजना कमसेकम प्रमुख सेनानी तहका इन्फ्यान्ट्री अफिसर राख्न अत्यन्त जरुरी देखिन्छ ।
जसले त्यहाँको मर्मत संभारदेखि आगन्तुक विरामीहरुका समस्यालाई समेत समाधान गर्ने गरि सुब्यबस्थापन गर्न सकुन । म आफै दाँत सफाइमा जाँदा करिब २ घण्टा कुर्नु प¥यो । भिआइपीको लागि भनेर एउटा डेण्टल चेयर राखिएको रहेछ । जसको कारण पनि धेरै लामो समयसम्म कुर्नु पर्ने देखिन्छ । यदि सेनाको डेण्टल अस्पतालको रुपमा यसलाई विकास गरिएको भए त्यही अनुसारको म्यानेजमेन्टमा पनि ध्यान दिन आवश्यक छ ।
अलिक धेरै गाडी आएमा गाडी पार्किङको पनि समस्या देखिन्छ । हुन त ब्यापारीको लागि भनेर अण्डर ग्राउण्ड पार्किङमा राख्न सकिन्छ । शायद डाक्टर तथा विरामी भएर आउने गाडी तथा मोटर साइकलवालाहरुले आफ्नो अस्पतालमा पैसा तिरेर पार्किङ गर्न कत्तिको ब्याबहारिक हुन्छ त्यो सरोकारवालाले सोच्नु पर्छ ।
त्यसैले यो पुर्खाको धरोहर ऐतिहासिक सैनिक अस्पताललाई अझैपनि ब्यवस्थित गरेर राख्न त्यहाँ कार्यरत कमाण्डिङ अफिसर लगायत छाउनी अस्पताल (जसको सम्पूर्ण ब्यवस्थापनको जिम्मेवारी रहेको छ ) तथा सैनिक स्वास्थ्य महानिर्देशनालयको ध्यान पुगोस् । –पूर्ण ओली, (महासेनानी (अप्रा), बालकुमारी ललितपुर, २०८० भाद्र ३
प्रतिकृया दिनुहोस