काठमाडौं, असार १६ । आजभन्दा झन्डै पाँच दशकअघिको कुरा हो — सन् 1975 मा नेपालले इतिहास रचेको थियो। त्यो पनि कुनै ठूला नारा वा भाषणले होइन, आधुनिक सोच र वातावरणमैत्री प्रविधिबाट — जब दक्षिण एसियामै पहिलोपटक विद्युतबाट चल्ने ट्रोली बस काठमाडौंका सडकमा गुड्यो ।

चीन सरकारको सहयोगमा नेपालमा भित्रिएको यो "Electric Trolley Bus" प्रोजेक्ट त्यतिबेला संसारकै लागि अचम्मको कुरा थियो। विदेशी पत्रपत्रिकाले लेखे, "नेपालजस्तो सानो मुलुकमा प्रदूषणरहित बस? त्यो पनि दशकौं अघि?" — आज पनि ती रिपोर्टहरू हेर्दा गर्व लाग्छ।

तर, यो गौरवपूर्ण यात्रा लामो टिकेन ।

आजभन्दा १६ वर्षअघि, आर्थिक, राजनीतिक र प्राविधिक बहानामा ट्रोली बस बन्द गराइयो। पुराना पोलहरू ढले, तारहरू काटिए, र इतिहास मेटिँदै गयो ।

 जुन कुराले हामीलाई त्यसबेलाको नेतृत्व र सोचप्रति झनै जिज्ञासा र सम्मान दिलाउँछ —

४८ वर्षअघि कसरी आयो होला यस्तो दिमागमा, जब हामी अझै धेरै क्षेत्रमा आत्मनिर्भर हुन सकेका थिएनौं?

 आज हामी फेरि Electric Bus को कुरा गर्छौं — आधुनिक विकासका नाममा। तर त्यो सपना त नेपालले दशकौं अगाडि देखेको थियो, त्यही सपना आज किताबको पानामा मात्रै बाँकी छ।

अबको सोच:
– के हामी पुराना गलत निर्णयहरूबाट केही सिक्यौं ?
– के हामीले फेरि यस्ता सपना देख्न र पूरा गर्न आँट गर्न सक्छौं ?

यो केवल एउटा बसको कथा होइन — यो नेपालको अग्रगामी सोच, हराएको सपना र पुनःसंघर्षको प्रतिविम्ब हो।

शेयर गरौं, ताकि सबैलाई थाहा होस् — नेपालले कहिल्यै पछि परेन, कहिलेकाहीं त अगाडि नै थियो।