ललितपुर, २१ भदौः नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले)को दोस्रो विधान महाधिवेशनको बन्दसत्रमा प्रस्तुत विधान संशोधनको प्रस्तावमाथि फरक मत वा असहमति भएमा समूहगत छलफलमा राख्न पार्टीका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले आग्रह गर्नुभएको छ ।
बन्दसत्रमा प्रस्तुत प्रस्ताव र प्रतिवदेनमाथि समूह विभाजन हुन लाग्दा स्थायी कमिटीका सदस्य कर्णबहादुर थापाले बोल्न खोज्दा अध्यक्ष ओलीले समय व्यवस्थापनका लागि समूहमै आफ्ना कुरा राख्न आग्रह गर्नुभएको हो ।
अध्यक्ष ओलीले थापाको मूल प्रतिवेदनमा कुनै फरक मत नरहेको र विधान संशोधनको प्रस्तावमा समूहमै छलफल गर्न सकिने उल्लेख गर्दै हलमा अन्य प्रतिनिधले पनि बोल्न चाहेमा समय दिने नदिने भन्ने प्रश्न आउने भएकाले समूहमा गहन छलफल गर्न सबैमा आग्रह गर्नुभयो ।
नेकपा (एमाले)को दोस्रो विधान महाधिवेशनमा उपाध्यक्ष बिष्णु पौडेल द्वारा प्रस्तुत विधान संसोधन प्रस्ताव जसमा संगठन संरचना, पदाधिकारी संरचना, सदस्यता, नेतृत्वको अधिकार, प्रशिक्षण र उमेर सीमा जस्ता विषयमा महत्वपुर्ण संशोधन प्रस्ताब गरिएको छ। विधान संशोधन प्रस्तावको मुख्य महत्त्वपूर्ण संशोधनहरू संक्षेपमा यसप्रकार छन्।
मुख्य बुँदाहरू:
1. केन्द्रीय संरचना
• केन्द्रीय कमिटी: ३ सय १ बाट घटाएर २ सय ५१ सदस्यीय।
• पदाधिकारी: १५ जना (अध्यक्ष १, उपाध्यक्ष ३, महासचिव १, उपमहासचिव ३, सचिव ७) – महिला कम्तीमा १ जना अनिवार्य।
• वरिष्ठ उपाध्यक्ष नरहने, उपाध्यक्षको संख्या ६ बाट घटाएर ३ जना मात्र।
• स्थायी कमिटी: ४५ बाट घटाएर १५ पदाधिकारीमै सीमित।
• पोलिटब्युरो: ९९ बाट घटाएर केन्द्रीय कमिटीको एकतिहाई भित्र सीमित करिब ८४ जना, निर्वाचनमार्फत चयन।
1. सदस्यता प्रणाली
• दुई प्रकारका सदस्यता:
• साधारण सदस्य – ६ महिने पछि संगठित सदस्य लिन पाउने, पार्टीको नीतिको समर्थन र शुल्क तिर्ने।
• संगठित सदस्य – कुनै न कुनै कमिटीमा अनिवार्य आबद्ध हुनुपर्ने।
1. केन्द्रीय निकाय
• ७ बाट बढाएर ८ वटा निकाय:
• राष्ट्रिय महाधिवेशन
• नीति अधिवेशन
• महाधिवेशन प्रतिनिधि परिषद्
• केन्द्रीय कमिटी
• केन्द्रीय अनुशासन आयोग
• केन्द्रीय लेखा आयोग
• केन्द्रीय निर्वाचन आयोग
• केन्द्रीय सल्लाहकार परिषद्
• सचिवालय र कार्यालयको संरचना हटाएर, महासचिवले अध्यक्षको निर्देशनमा सञ्चालन गर्ने।
1. अध्यक्षको अधिकार
• सबै केन्द्रीय निकायको अध्यक्षता गर्ने।
• राजनीतिक प्रतिवेदन पेश गर्ने।
• महासचिवलाई बैठक आह्वान र कार्यसूची निर्धारणमा निर्देशन दिने।
• बैठक प्रमाणीकरण, अन्तरपार्टी निर्देशन दिने अधिकार थप।
1. संगठन संरचना
• राजधानी विशेष कमिटीलाई प्रदेश कमिटी सरह ( काठमाण्डौ, ललितपुर , भक्तपुर र बिशेष कमिटीहरु यो अन्तरगत रहन्छन)
• सम्पर्क विशेष कमिटीलाई जिल्ला वा प्रदेश सरह।
• चार तहको संरचना: टोल → वडा → पालिका → जिल्ला (प्रदेश मातहत)।
• कमिटीको आकार:
• वडा: ३१–५१ जना
• टोल: २१ जना
• पालिका: ७५ जना
• उप–महानगर: ८५ जना
• महानगर: १०१ जना
• जिल्ला: आधार संख्या ७५ प्रत्येक निर्वाचन क्षेत्र बराबर थप १५ जना ।
• बिशेष जिल्ला: ८५
• प्रदेश : ७५ र प्रदेश भित्रका प्रत्यक प्रतिनिधि सभा क्षेत्र बराबर थप ५ जना।
1. महिला सहभागिता
• केन्द्रीय पदाधिकारीदेखि मातहत पदाधिकारीसम्म कम्तीमा १ महिला अनिवार्य।
1. प्रशिक्षण अनिवार्य
• कुनै पनि कमिटी सदस्य वा पदाधिकारीमा उम्मेदवार हुन पार्टी स्कूल विभागको प्रशिक्षणमा सहभागी हुनुपर्ने।
• तर, हाल कार्यरत पदाधिकारी पुनः उम्मेदवार हुँदा प्रशिक्षण प्रमाण चाहिँ नचाहिने।
1. उमेर सीमा
• ७० वर्षको उमेर हद हटाइयो। यसअघि विधानमा रहेको तर कार्यान्वयन नभएको प्रावधान पूर्ण रूपमा खारेज।
उक्त आग्रहप्रति हलमा तालीको समर्थन गरिएको थियो । अध्यक्ष ओलीसँग सहमति लिएर नेता थापाले आफ्ना मतहरु पर्चामार्फत् शुक्रबार हलमा वितरण गर्नुभएको थियो । शुक्रबारदेखि सुरु भएको विधान महाधिवेशनको पहिलो दिन अध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री ओलीले राजनीतिक प्रस्ताव, उपाध्यक्ष विष्णुप्रसाद पौडेलले विधान संशोधन प्रस्ताव, महासचिव शङ्कर पोखरेलले सङ्गठनात्मक प्रस्ताव र केन्द्रीय सल्लाहकार परिषद्का अध्यक्ष अमृतकुमार बोहराले आफ्ना दस्तवेज प्रस्तुत गर्नुभएको थियो ।
दोस्रो दिन आज केन्द्रीय निर्वाचन आयोग अध्यक्ष डा विजय सुब्बा, लेखा आयोग अध्यक्ष डा पुष्प कँडेल र अनुशासन आयोग अध्यक्ष केशव वडालले आफ्ना प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्नुभएको थियो । ती सबै प्रतिवेदनमा छलफल गर्नका लागि गठित दश समूहले आज दिनभर छलफल गर्नेछन् ।
समूहको टोली नेताबाट हलमा हुने प्रस्तुतिका समयमा बहस नोटका लागि सचिव लेखराज भट्टको संयोजकत्वमा कमिटी बनाइएको छ । महाधिवेशन आइतबार सम्पन्न हुनेछ ।
प्रतिकृया दिनुहोस