काठमाडौं । नेपाली गजलको आकाशमा फेरि एउटा तारा टम्किएको छ–नाम हो, बिटु केसी। हालै सार्वजनिक भएको उनको गजल संग्रह ‘धीत’ गहिरो अनुभूति, कला र सिर्जनशीलताको अनौठो संगम हो। 'धीत' मात्र गजल संग्रह होइन, यो बिटुको मनको रङ हो, स्वरूप हो, साँचेको जिन्दगी हो। १.
ओखती कुनै बखत... हुन सक्छ
छेउछाउका चिच्याहटहरूमा,
मेरो मौनताले आवाज पायो।
बोल्न सकिन, हाँस्न सकिन,
तर आँशुले म पनि कवि भएछु।
२. दर्पणजस्तो जिन्दगी
आफ्नै अनुहार हेर्दा अचिनो लाग्छ,
मनको रेखा बुझिँदैन अझै।
सपनाको एउटा झिल्को बाँकी छ,
तर बिहान म अफिस जान ढिलो हुन्छु।
३. विदेश जाने कोसिसमा…
कागजको पाना सम्हाल्दै,
म सपनालाई एम्बेसीमा बुझाउँछु।
रातको निद्रा बेचेर,
भोलिको उज्यालो किन्ने प्रयत्न गर्छु।
४. प्रेमको गन्ध
उनको कपालबाट आइरहेको
सुगन्ध... अहिले पनि मेरै तकियामा छ।
कहिले काहीँ सोच्दछु,
स्मृतिलाई अत्तर बनाइ बेच्न पाइयो भने, सबैभन्दा महँगो म बन्थेँ।
५.
तिमी नभएको काठमाडौं
सहर उस्तै छ,
तर रंग फिक्का लाग्छ।
रात उज्यालो देखिन्छ,
तर मन झन् अँध्यारो।
६.
सत्ता र सहर
घाम लाग्दैमा उज्यालो हुन्न,
सहरमा लाइट त २४ घण्टा बल्छ।
तर म उज्यालो कहाँ खोजूँ?
जहाँ भाषण हुन्छ, त्यहाँ झुटको उज्यालो मात्रै।
किताबका सबै गजलमा शीर्षक छैनन्, तर हरेकमा एक कथा छ-कहिले प्रेमको, कहिले विछोडको, कहिले विद्रोहको । पुस्तकको सुरुवात ‘ओखती कुनै बखत…’ बाट हुन्छ र समापन हुन्छ ‘अब उ लेख्दिन हतपत गजल त्यस्तरी, फेरि लेखिसकेपछि उसको बबाल हुन्छ’ जस्ता चोटिला हरफमा।
अझ रमाइलो कुरा के भने, बिटु केसीले पुस्तकका सबै गजलसँग मिल्ने चित्र आफैं कोरेकी छिन्, जुन पढ्दै जाँदा पाठकले महसुस गर्न सक्ने भावात्मक स्पर्श दिन्छ। शब्द र चित्रबीचको समन्वयले ‘धीत’लाई साधारण गजल संग्रहभन्दा पर पुर्याएको छ।
गजल किन पढ्ने यो पुस्ताले ?
गजल केवल साहित्य होइन, भावना हो, विचार हो, जीवनको दर्पण हो। गजलले विज्ञानले दिन नसक्ने संवेदना दिन्छ। आजका द्रुतगामी पुस्ताका लागि पनि गजल शान्तिको एक थलो बन्न सक्छ। गजल सुन्नु भनेको जीवनको अर्को कोण देख्नु हो। त्यसैले ‘धीत’ जस्तो गजल संग्रह पुस्ताको लागि केवल पढ्नुपर्ने होइन, बुझ्नुपर्ने र महसुस गर्नुपर्ने खुराक हो।
‘धीत’ सार्वजनिक समारोह
संग्रहको विमोचन कार्यक्रम काठमाडौंमा साहित्यिक माहोलबीच सम्पन्न भयो। गीतकार तथा अर्थशास्त्री डा. विश्वम्भर प्याकुरेल, गजलकार ज्ञानुवाकर पौडेल, समीक्षक प्रकाश सायमी, साहित्य पोस्टका प्रधानसम्पादक अश्विनी कोइराला र स्वयं लेखक बिटु केसीले संयुक्त रूपमा संग्रहको विमोचन गरे। कार्यक्रममा स्वागत मन्तव्य पत्रकार तारा बरालले दिए।
डा. प्याकुरेलले भने, ‘बिटुको गजलमा नेपाली समाजको यथार्थ बोकेको गहिरो अनुभूति पाइन्छ।’ प्रकाश सायमीले बिटुलाई ‘महिला गजलकारको अभाव पूर्ति गर्ने साहित्यिक हस्ताक्षर’ भन्दै तारिफ गरे भने, गजलकार पौडेलले भने, ‘बिटुको गजल कुनै कपिपेस्ट होइन, आफ्नै मौलिक शैलीको उदाहरण हो।’
‘धीत’ किन फरक छ ?
प्रत्येक गजलसँग आत्मीय चित्र जोडिएको छ।
प्रेम, देशप्रेम, सत्ता, जवानी, प्रकृति, समसामयिक पीडा सब समेटिएको छ।
गजलमा न त ठूला शब्द छन्, न घन्टा बजाउने शैली; तर भावनाको गहिरो स्पर्श छ।
सबै गजल शीर्षकविहीन छन् – जसले हरेक पाठकलाई आफ्नै हिसाबले शीर्षक दिन प्रेरित गर्छ।
गजल होइन, अनुभव पढ्न खोज्नेहरूका लागि ‘धीत’ उत्तम गन्तव्य हो।
प्रतिकृया दिनुहोस